Rejestr ciąż obwiązuje od 1 października. I cisza....
"Panie prekuratorze jestem w ciąży."
https://www.ktzr.pl/blog/rejestr-ciaz
Czym jest Rejestr Ciąż i w jakim celu będzie prowadzony?
1 października 2022 roku wszedł w życie kontrowersyjny przepis Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2020r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zdarzenia medycznego przetwarzanego w systemie informacji oraz sposobu i terminów przekazywania tych danych do Systemu Informacji Medycznej (SIM).
Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 litera m) ww. rozporządzenia: Usługodawca przekazuje do SIM dane identyfikujące świadczenie zdrowotne, które obejmują informacje o ciąży usługobiorcy, o ile usługodawca uzyska je w związku z udzielaniem świadczenia zdrowotnego lub realizacją istotnej procedury medycznej.
Powyższy zapis budzi ogromny niepokój zarówno wśród kobiet, które już są w ciąży, jak i wśród kobiet, które tę ciążę planują. Niejednokrotnie spotkaliśmy się również z niepewnością samych lekarzy, którzy nie rozumieją celu wprowadzenia takiego przepisu. Do tej pory bowiem nie mieli takiego obowiązku (do 30 września 2022r. lekarz mógł sam podjąć decyzję, czy takiego wpisu do SIM dokonać; od 1 października 2020r. wpis jest obowiązkowy).
Zwrócić należy jednak uwagę na drugą część omawianego przepisu: o ile usługodawca uzyska je w związku z udzielaniem świadczenia zdrowotnego lub realizacją istotnej procedury medycznej. Ogranicza to obowiązek dokonania takiego wpisu jedynie do sytuacji, w której lekarz dowie się o ciąży pacjentki w związku z udzielaniem jej świadczenia medycznego lub realizowaniem istotnej procedury medycznej. W innych przypadkach takiego obowiązku brak.
Ww. przepis jest skonstruowany w taki sposób, że pacjentka nie ma możliwości ani zakazania lekarzowi wpisania danych o ciąży, ani usunięcia ich z systemu. Nawet brak zgody pacjentki lub jej wyraźny sprzeciw nie zwalnia lekarza z konieczności realizacji obowiązku przekazywania danych o zdarzeniach medycznych do SIM. Prawo dotyczące systemu informacyjnego w ochronie zdrowia nie daje również pacjentowi możliwości usunięcia danych z rejestru w przypadku powołania się na ochronę danych osobowych lub analogiczne przepisy. Co istotne, przepis ten dotyczy również wizyt udzielanych prywatnie.
Jak długo informacja o ciąży będzie widniała w SIM?
Informacja o ciąży pacjentki zniknie, kiedy zakończy się porodem.
A co w przypadku, tak częstych w dzisiejszych czasach, poronień?
Jak podaje Ministerstwo Zdrowia - o zakończeniu ciąży w wyniku poronienia zaraportuje usługodawca w ramach działalności, którego pracownik medyczny rozpoznał u pacjentki zakończenie ciąży przy udzielaniu jej świadczeń medycznych.
A jeżeli do poronienia dojdzie w domu, a kobieta nie zgłosi się do lekarza?
W takim przypadku informacja o ciąży w SIM będzie widniała maksymalnie do pierwotnie zaraportowanej daty porodu.
Kto będzie miał dostęp do informacji zawartej w SIM?
Automatyczny dostęp do przedmiotowej informacji przysługuje:
- pracownikowi medycznemu, który sam wytworzył daną informację lub pracownikowi medycznemu, który kontynuuje leczenie danego pacjenta w tym samym podmiocie,
- lekarzowi, pielęgniarce i położnej POZ, którzy zostali wybrani przez danego pacjenta,
- każdemu pracownikowi medycznemu w przypadku zagrożenia życia,
W każdym innym przypadku dostęp do informacji medycznych pacjenta wymaga jego zgody (oprócz przypadków przetwarzania ww. danych w celu ochrony zdrowia, udzielania świadczeń zdrowotnych lub w przypadku zapewnienia ciągłości świadczeń zdrowotnych).
- sądom i prokuraturom.
Dochodzimy do sedna - jaki był bowiem cel wprowadzenia takiego przepisu? Wydaje się bowiem, iż każdy pacjent ma prawo do poszanowania jego prywatności, a w dokumentacji medycznej powinny znajdować się jedynie zapisy niezbędne do prawidłowego udzielania świadczeń zdrowotnych.
Ministerstwo Zdrowia podaje, iż rejestr wymagał uzupełnienia o dane ciąży ze względu na mniejsze ryzyko sytuacji, w której kobieta w ciąży przyjmie leki niewskazane w tym stanie. Dotyczy to np. sytuacji, w której pacjentka w ciąży trafia na SOR - lekarz sprawujący dyżur, wchodząc na Internetowe Konto Pacjenta (do którego trafiają dane z SIM) będzie miał od razu informację, iż pacjentka jest w ciąży.
Rozsądne tłumaczenie, ale czy na pewno temu celowi ma służyć informacja o ciąży w SIM?
Tłumaczenie to miałoby sens, gdyby nie fakt, że dostęp do tych danych posiadać będzie również prokuratura i sądy na podstawie art. 217 Kodeksu postępowania karnego. Ze względu na aktualną sytuację polityczną i społeczną oraz, nie tak dawno wydany, wyrok Trybunału Konstytucyjnego ograniczający prawo do aborcji, można mieć wątpliwości co do tego jaki był prawdziwy cel wprowadzenia kontrowersyjnego przepisu.
Z prawnego punktu widzenia należy jeszcze zwrócić uwagę na fakt, iż ustawodawca (na dzień 1 października 2022r.) nie przewidział żadnych sankcji za niewpisanie danych o ciąży do rejestru SIM. Musimy mieć jednak na względzie, że niedługo może się to zmienić.
